ثةيظ *
نووسيني: ظينوَس فايةق
venusfaiq@yahoo.co.uk
ئاشنا نةبوون بة نةريتي دةست لة كار كيَشانةوة لة لوتكةدا
يان نةكا حيزبةكان دةستنويَذيان لة ميللةت بشكيَ
لة هةموو
ولاَتة عةرةبيةكاندا و تةنانةت لة هةموو دةظةري روَذهةلاَتي ناوةرِستدا بة
كوردستانيشةوة سةروَكيَك نية ثيَي بوتريَ "سةروَكي ثيَشوو" ، تةنها "سةروَكي
خواليَخوَشبوو" هةية ، دةنا هةموو ئةو سةروَكانةي ئيستا ئةيانبينين و ئةوانةي
ثيَش ئةويش كورسي دةسةلاَت وةكوو سزاي زينداني هةميشةيي بوَ خوَيان
ئةبرِيَننةوة ، يان هةروةك ئةوةي كورسيةكةيان بة قوَنتةرات طرتبيَ هةتا ئةمرن ،
ئةمة رةنطدانةوةي كورلتووريَكي سةقةتي دةرئةنجامي سيستميَكي تا سةرئيَسقان
ديكتاتوَري كة لة هزرةكاندا رةطي داكوتاوة ، كة ئةوةش واي كردووة بة شيَوةيةيكي
ناراستةوخوَ هةر هةموو ئةو كةلَة ثياوانةي لةو دةظةرةدا وانةكاني نيشتيمان
ثةروةري و خةباتي سياسيان بةرجةستةكردووة و ئيَمةش ليَيانةوة فيربووين ،
بةشيَوةيةك لة شيَوةكان ثروَذةيةكن بوَ ديكتاتوَريَك لة دواروَذدا .. زوَر جار
كةباس لةو دياردةية ئةكريَت ، قسةيةكي هونةرمةندي بةناوبانطي كورد (مةزهةري
خالقي)م ديَتةوة ياد ، كاتيَ سالَي 2000 لة لةندةن بوَ ضالاكيةك بانطهيَشت
كرابووم و دةرفتم بوَ رةخسا بةو زاتة بةرِيَزة بطةم ، ئةوةبوو لة دانيشتنيَكدا
بة ئامادةيي نووسةري كوردي بةرِيَز "كةمال مةمةند ميراودةلي" و هونةردمةندي
شيَوةكاري بةناوبانط "ريَبوار سةعيد" و هونةرمةندي طوَرانيبيَذ بةناوبانط "عةدنان
كةريم" ليَم ثرسي: كاك مةزهةر بوَ ئيستا كاري نويَتان نابينين و طوَراني تازةت
نية.. ئةو زاتة بةرِيَزة ئةو كاتة وتي: من ئيستا هةست ئةكةم طةشتوومةتة لوتكة
بةو هةموو كارانةي كردوومن و ميَذيةكي هونةري دةولَةمةنديان بوَ دروستكردووم ،
هةست ئةكةم لة لوتكةدام ، كاتيَكيش هونةرمةند يان هةر كةسيَك هةستي كرد
طةيشتوَتة لوتكة باشتر واية واز بيَنيَت وةك لةوةي بةدواي ئةوةدا كاريَك بكات
ئةو لوتكةية بشكيَنيَت..
ئةو كاتة بة قوولَي بيرم لةو قسةية نةكردةوة وةكوو ئيَستا ،
ئةمرِوَ ئةوةي لةسةر طوَرِةثاني سياسةتي ناو عيراق و ناوضةكة و بةتايبةت ناو
كوردستان روو ئةدات ئةو بيردوَزة ئةسةلميَنيَت ، زوَرجار وابير ئةكةمةوة هةموو
ئةو خةباتةي كرا تةنها بوَ كورسي بوو ، نةك بوَ ميللةت ، ضونكة هةتا ئيستا كةسي
لة سياسةتمةداري ئةو ناوضةية نةطةيشتوونةتة ئاستي ئةو بيردوَزة كة بريتية لة (نةريتي
دةست لة كار كيَشانةوة لة لوتكةدا و ريَطة ضوَلَ كردن لةبةردةم كادير و توانا
تازةكاندا) ، دةنا داناني هةنديَ مةرجي (تةعجيزي) لةبةردةم ريَكةوتنةكاني ئةم
دواييةي ئةو دوو حيزبة و تةطةرةخستنة ناو هةولَةكاني يةككةوتن و ئةو دووبةرةكية
بيَ كوَتايةي لةسةر كورسي دةسةلاَت لة ئاراداية ، و مةترسيةكان لة تةقينةوةي
بارودوَخةكان لة هةر كاتيَكدا
بيَت بةهوَي هةبووني دوو دةسةلاَتي (لةخوَنةبردوو) بةهةموو ثيَوانةكان ، دوو
دةسةلاَت هةرطيز ئامادةييان تيانية تةنازول لة ويستي تاكةكةسي و تاكة حيزبي
خوَيان بكةن بةخاتري بةرذةوةندي طةل ، ئةو ميللةتةي بوَتة بنيَشت و بةداني
سياسيةكاندا نووساوة هيَند شيَلرا و جوورا ، ئةو ميللةتةي لة ئاكامدا برِي
هةرةطةورةي سةرجةمي باجةكان ئةدات لة ئاكامي ململانيَيةكي بيَ تام و بيَ مانا
لةسةر كورسي..
لة دونياي ثيَشكةوتووي
سياسيةتي نيَونةتةوةيي ئةمرِوَدا هيض ثةرلةمانيَك نية بة داخراوي كوَبوونةوة
دوور لة ضاوي ميللةت ساز بدات ، بةلاَم كورد هةتا ئيستاش لةثشت ثةردةوة شةرِ
ئةكةن و لةبةردةم دونيادا دةست ئةكةنة ملي يةك ، لة كاتيَكدا ئةطةر
سياسةتمةداريَكي ئةوروثي لةطةلَ سياسةتمةداريَكي تر ناكوَك بيَت سةبارةت بة
مةسةلةيةك ، راشكاوانة و بة ئاشكرا ئةيلَيَي ، ضونكة طةل متمانةي ثيَبةخشيوة و
خوَي بة ليَثرسراو دةزانيَت لةبةدةم متمانةي ئةو ميللةتةدا ، بةلاَم
سياسةتمةداري كورد تةنها و تةنها متمانةي بة كورسي دةسةلاَت هةية ، ئيتر هةميشة
ضوَن كوَن لة هةنديَ خيزان و ناوةندي عةشايةريدا ذن و ثياو بة جيا نانيان
خواردووة و ذووري ميوانداري ذن و ثياو جياواز بووة ، سياسيةكاني ئيَمةش هةموو
شتيَكيان لةيةك جياكردوَتةوة ، هةوةك ئةوةي دةستنويَذان لة ميللةت بشكيَ ،
بةجيا لة ميللةت و خواستي ميللةت نان ئةخوَن و سياسةت ئةكةن..
بةداخةوة ئةوةش بنةمايةكي
كولتووري و سايكوَلوَذي و ثةردوردةيي هةية كة ثيَويستي بة ليَكوَلَينةوة و
قوولَبوونةوة هةية ، ئةطةر لة بضووكترين دةسةلاَتةوة بيطرين لةناو دامودةزطاي
كوَمةلَطاوة كة خيَزانة هةتا دةطاتة بةرزترين ثلةكاني دةسةلاَت ئةبينين
كولتوريَك يان نةريتيَك نية ثيَي بوتريَت (دةست لة كار كيَشانةوة بوَ
بةرذةوةندي طةل) يان (دةست لةكار كيَشانةوة لة لوتكةدا) بوَ ئةوةي هةر نةبيَت
يةكيَ لة بنةماكاني ديموكراتيةت داكوتريَت ، )لةخوَبوردوويي سياسي(يةكيَكة لة
هةرة سيفةتة طرنطةكاني ئةبيَت لةسةركردة و سياسةتمةداري سةردةم و شارستانيدا
هةبيَت ، كة بةداخةوة ئةيلَيَم هةتا ئيستا لة هةموو ناوضةي خوَرهةلاَتدا بة
كوردستاني ئازاد و بةناو ديموكراتيشةوة سةركردةيةكي لةذياندا ماومان نية هيَند
لة خوَبووردوو بيَت تا ئةو رادةيةي كة باس لة ميللةتةكةي دةكات نةيبةستيَتةوة
بة قاضي ئةو كورسيةي وةك سةركردة لةسةري دائةنيشيَت..
كةواتة ديموكراتيةت وةك
ثروَسة شتيَكي ئيَجطار جياوازة لة ديموكراتيةت وةك دروشم ئةطةر وةكوو ئاو و
دوَش لةبةرمان نةبيَت ، ئةطةر نةتوانين لةسةر ئةرزي واقيع بةجةستةي بكةين ،
ضونكة لةناو هوَلَةكاني كوَبوونةوةكاندا باس لة ديموكراتيةت ئةكريَت وةك ئةوةي
لة كتيَبدا باسي كراوة ، بةلاَم هةرطيز هزري سياسي و كولتووري و فةرهةنطي كورد
هةتا ئيستا لةدةست كورتبيني سياسي ئةنالَيَنيَت و وةك وتم تةنها و تنها ميللةتة
باجي ئةو كورتبينيةي سةركردةكانمن ئةدات.
ثةيظ: طوَشةيةكي هةفتانةي نووسةرة لة
روَذنامةي ثةيامي كورد لة ئةلمانيا دةر ئةضيَت.. |